نصایح اخلاقی آیت الله مشکینی(ره)
* درسى بخوانید که ملکوت را ببینید! علمى را بطلبید که به دل، نور است. طلبه اى که لقمه حرام در معده او وارد شود و یا بفهمد مشتبه است و بگیرد و بخورد، هیچ گاه نمى تواند مقامى را حیازت کند. اینجا جایگاه کمال و علم است و راهى است که خدا اینگونه انتخاب کرده است. هر کس غیر از این را مى خواهد، بگذرد و به دنبال کارهاى دنیوى برود.
* بسیار مقتضى است مسلمین جهان اعم از روحانیین محترم و فرهنگیان کرام و طبقات اصناف و کارگران متدین، همگى به نوبه خود قدمى در راه حفظ و تبلیغ دین خویش، بردارند. هر فردى از مسلمان ها آنچه را از احکام الهى فرا گرفته، واجب اکید است در موقع مقتضى به افراد غیر مطلع، ابلاغ کند و این تکلیف خطیر، به نام مسئله ارشاد جاهل نامیده مىشود.
* چه خوب است منابر گویندگان، جُنگى باشد مملو از احکام الهى و مسائل اصول دین و فروع آن و بحث هاى اخلاقى و پندهاى تنبیهى و سرگذشت انبیا و اوصیا و شواهد علمى و استدلالى و مثال هاى زنده و روشن و ترساندن مردم از عذاب الهى و تطمیع به رحمت ایزدى و بالاخره باغى پر از میوه هاى گوناگون و موزه اى مملو از اجناس پرقیمت.
* انسان عاقل، کمالات خود را مىسنجد و همانند آنکه وزن بدن خویش را مى فهمد، مقدار عقل و معلومات خود را نیز تشخیص مى دهد و از حدود خود تجاوز نمى کند… و ابدا در این مقام نیست که خود را در میزان، بیشتر از واقعیت ثابت، ارائه دهد یا بیشتر از حد واقعى، براى خویش ارزش قائل شود. کسى که مى خواهد متصدى منصب وعظ شده و هدایت عده اى را به عهده بگیرد، باید بهره وافى از اصول و فروع و علوم ادبیات و تفسیر و اخبار و سیره پیامبر گرامى صلى الله علیه وآله و سایر پیغمبران و ائمه معصومین علیهماالسلام و عده اى دیگر از علوم مربوط را داشته باشد؛ و لازمتر از همه اینکه باید تا حدودى در اخلاقیات و کمالات نفسانى و تصفیه روح و باطن، تجربه دیده… و جمال انسانیت را از آلایش صفات زشت و ناپسند، پاکیزه و منزه نماید، آن گاه به اصلاح دیگران بپردازد.
اگر طلاب محترم و عالم روحانى در شبانه روز، پنجاه و یک رکعت نماز نخوانند و به هفده رکعت قناعت کنند، پس این مستحبات و نوافلى که تا امروز در کتاب ها نوشته شده، براى چیست و چه کسى باید به آنها عمل کند؟!
* توصیه به رعایت اخلاص در نماز مى کنم؛ از اول تا آخر نماز بکوشید که توجهتان به خدا باشد و هر چه که مى توانید نماز را کامل کنید تا روحتان سیراب شود.
* اگر طلاب محترم و عالم روحانى در شبانه روز، پنجاه و یک رکعت نماز نخوانند و به هفده رکعت قناعت کنند، پس این مستحبات و نوافلى که تا امروز در کتابها نوشته شده، براى چیست و چه کسى باید به آنها عمل کند؟!
* انسان موجود مرکبى از ساعات، ایام، شهور و سنوات است. هر ساعتى که مى گذرد یک مقدار از وجودش کم مىشود، مانند یک بطرى پر از مایع است که قطره قطره از او کاسته مىگردد و هر قطرهاى که از او بریزد، همان اندازه از مایع کم مىشود. بنابراین اگر مىخواهید افتخار سربازى امام زمان علیهاالسلام را پیدا کنید و یک روزى شیخ مفید و شیخ طوسى شوید، از حالا باید بفهمید وقتتان چیست و در این زمینه سه نکته را مهم شمرده و لحاظ کنید.
اول: هدف، اینکه براى چه آمده ایم و هدف چیست؟
دوم: حرکت به سوى هدف و کوشش براى رسیدن به آن.
سوم: تهیه شرایط وصول به هدف.
1. حوزه یک دانشگاه خاصى براى یک هدف مخصوص است. هدف ما از آمدن در این حوزه خلیفة اللَّه شدن است.
2. گاهى با خودت خلوت کرده و کتاب نفس خود را باز کن و دقیقتر از مطالب مشکل مکاسب و کفایه، آن را مطالعه کن. یک وقت مىبینى سر تا پا غلط است! به راحتى دروغ گفته مىشود! هر حرفى را مى زنى! هر غذایى را مى خورى و به هر خانهاى که دعوتت کردند مى روى و…! وقتى بیدار مى شوى، مى بینى عجب نفس بدى تربیت کرده اى!
3. در وجود انسان بذر همه صفات حسنه پاشیده شده و همه فضایل در انسان هست و باید آنها را کشف کرده و در وجود خود تربیت نماید.
*… مى گویند: در این زمانه نمى شود آدم، راستگو باشد و دروغ نگوید! در صورتى که این قبیل حرف ها بیهوده است. کارى که براى خدا باشد، زمان و مکان ندارد، زمان و مکان را شیاطین جنى و انسى یاد داده اند. احکام الهیه جنبه عقلى دارد و جنبه عقلى هم تخصیص بردار نیست، مثلا جسمى که داراى ابعاد ثلاثه است، طول و عرض و عمق دارد، اگر بگوییم: این قدیم بوده حالا این طورى نیست، حرف غلطى است… .
منبع:(افق حوزه، 19/4/87، ش195)
آخرین نظرات